ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਹਰ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਸਫ਼ਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਾਲ ਤੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੀ ਛਪੀ ਕਿਤਾਬ ਕਿਹੜੀ (World's Oldest Printed Book) ਹੈ?
ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਛਪੀ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਡਾਇਮੰਡ ਸੂਤਰ (Diamond Sutra) ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 868 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਛਾਪੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸ ਵਿਚ ਬੁੱਧ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚੇਲਿਆਂ ਵਿਚਲੇ ਸੰਵਾਦ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ 1900 ਵਿੱਚ ਮੋਗਾਓ ਗੁਫਾਵਾਂ (Mogao Caves) ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮਿਲੀ ਸੀ।
ਜਿਸ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਦੁਨਹੁਆਂਗ ਨੇੜੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੋਧੀ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੋਰ ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ।
ਡਾਇਮੰਡ ਸੂਤਰ (Diamond Sutra) ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬੋਧੀ ਗ੍ਰੰਥ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਅਸਲ ਕਾਪੀ ਲੰਡਨ ਦੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਵੁੱਡਬਲਾਕ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਲੱਕੜ ਦੇ ਬਲਾਕ ਉੱਤੇ ਅੱਖਰਾਂ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਉੱਕਰੀ ਕਰਨਾ, ਉਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਸਿਆਹੀ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਗਜ਼ ਉੱਤੇ ਦਬਾਉਣਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਡਾਇਮੰਡ ਸੂਤਰ ਇਸ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਛਾਪਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧਮ ਲਿਪੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ , ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬੋਧੀ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।