6 ਸਤੰਬਰ 1978 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਇੰਦਰਜੀਤ ਬਰਨਾਲਾ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨਾਲ ਦੇਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦਾ ਸ਼ਟਰ ਬੰਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸੀਵਰੇਜ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਉਹ ਤਾਲਾ ਲਾ ਸਕਦਾ, ਪਾਣੀ ਵਧਣ ਲੱਗਾ।
ਪਹਿਲਾਂ ਗੋਡਾ, ਫਿਰ ਪੈਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੇਟ ਤੱਕ। ਦੋਵੇਂ ਭਰਾ ਕੰਧ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਕੇ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ। ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਉਹ ਛੱਤ ‘ਤੇ ਬੈਠਾ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੱਟਣ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਫੌਜ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਛੱਤਾਂ ‘ਤੇ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਖਾਣੇ ਦੇ ਪੈਕੇਟ ਸੁੱਟੇ। ਜਦੋਂ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਥੋੜ੍ਹਾ ਘੱਟ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ਼ਤੀ ਰਾਹੀਂ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ।
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਲੋਕ 45 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਆਏ ਹੜ੍ਹ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਜਲ ਪੱਧਰ ਨੇ 45 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਸਕਰ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੇਗਾ ਕਿ 1978 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹ ਕਿਉਂ ਆਇਆ ਸੀ ਅਤੇ 45 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ?
227 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਥੀਨੀਕੁੰਡ ਬੈਰਾਜ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਛੱਡਦੇ ਹੀ ਦਿੱਲੀ ਡੁੱਬ ਗਈ
ਸਤੰਬਰ 1978 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪੈ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਯਮੁਨਾ ਨਦੀ ਦਾ ਜਲ ਪੱਧਰ 207.49 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ 227 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਯਮੁਨਾਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਹਥਿਨੀਕੁੰਡ ਬੈਰਾਜ ਓਵਰਫਲੋਅ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 6 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਹਥੀਨੀਕੁੰਡ ਬੈਰਾਜ ਤੋਂ 7 ਲੱਖ ਕਿਊਸਿਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ।
ਯਮੁਨਾ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਖਤਰੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਹੜ੍ਹ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਲੱਗ ਗਈਆਂ। ਹਰ ਕੋਈ ਦਵਾਈ, ਰਾਸ਼ਨ, ਮਾਚਿਸ ਵਰਗੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਵਸਤਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 77 ਸਾਲਾ ਭਾਸਕਰ ਨੰਦ ਡਿਮਰੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 6 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਲੋਨੀ ਵਿੱਚ ਡਰ ਅਤੇ ਸਹਿਮ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ। ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਹਰ ਘੰਟੇ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਰਾਤ 1 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਸੀਵਰੇਜ ‘ਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦੀ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਉਣ ਲੱਗੀ। ਅਗਲੇ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਜ਼ਮੀਨੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਈ। ਚਾਰੇ ਪਾਸਿਓਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਚੀਕਣ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
ਇਸ ਹੜ੍ਹ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਲਾਲ ਬਿਹਾਰੀ ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 1978 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਹੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਫਸ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਥਿਤੀ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਤੱਕ ਦਾ ਇਲਾਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਯਮੁਨਾ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ ਭੁੱਖ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਾਈਕ ਦੇ ਟਾਇਰ ਟਿਊਬ ਨੂੰ ਕਿਸ਼ਤੀ ‘ਚ ਬਣਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ।
ਇਸ ਸਾਲ ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਬੁਰਾੜੀ, ਮੁਹੰਮਦਪੁਰ, ਹੀਰਾਂਕੀ, ਫਤਿਹਪੁਰ, ਸੁੰਗਰਪੁਰ, ਪੱਲਾ, ਤਿਗੀਪੁਰ, ਭਕਤਾਵਰਪੁਰ, ਮਾਜਰਾ, ਹੀਰਾਂਕੀ ਵਰਗੇ 30 ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਦਿੱਲੀ ਦੀ 40,000 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਾਹੀਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ 2 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਈ। ਇਸ ਹੜ੍ਹ ਵਿੱਚ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਦੋਂ ਇਸ ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ 10 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ।
ਨੋਟ: ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ Pro Punjab TV ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h