ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਹੀ-ਮੈਨ ਧਰਮਿੰਦਰ ਅੱਜ 88 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਉਮਰ ਦੇ ਇਸ ਪੜਾਅ ‘ਤੇ ਵੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫਿਲਮ ਰੌਕੀ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਦੀ ਲਵ ਸਟੋਰੀ ‘ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਸਗੋਂ ਕਿੱਸਿੰਗ ਸੀਨ ਦੇ ਕੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਮਰ ਉਸ ਲਈ ਸਿਰਫ ਇਕ ਨੰਬਰ ਹੈ।
88 ਸਾਲ ਦੇ ਧਰਮਿੰਦਰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਸਰਗਰਮ ਅਭਿਨੇਤਾ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਡੰਕੀ , ਆਪਨੇ 2 ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਨਟਾਈਟਲ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਫਿਲਮ ਵੀ ਹੈ।
ਇਹ ਸਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਰਮਿੰਦਰ ਲਈ ਸਗੋਂ ਦਿਓਲ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖਾਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੰਨੀ ਦਿਓਲ ਦੀ ਗਦਰ-2 2023 ਦੀ ਤੀਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਬੌਬੀ ਦਿਓਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਫਿਲਮ ਐਨੀਮਲ ਵਿੱਚ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਗਦਰ-2 ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਤੋੜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਕਿਸ਼ਨ ਦਿਓਲ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇਹ 8 ਦਸੰਬਰ 1935 ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੇਵਲ ਕਿਸ਼ਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਸਤਵੰਤ ਕੌਰ ਨੇ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਬੱਚੇ ਦਾ ਨਾਂ ਧਰਮਿੰਦਰ ਕੇਵਲ ਕਿਸ਼ਨ ਸੀ। ਧਰਮਿੰਦਰ ਦਾ ਬਚਪਨ ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਜੱਟ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਬੀਤਿਆ।
ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰਕਾਰੀ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੇ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਬੱਲੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੂੰ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ਰਾਰਤਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਧਰਮਿੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਲੱਗਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਖੁਦ ਵੀ ਵਾਕਿਫ ਸਨ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ 19 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ 1954 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕੌਰ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਉਹੀ ਸਾਲ ਸੀ ਜਦੋਂ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਅਖਬਾਰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਇਕ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ‘ਤੇ ਪਈ। ਇਸ ‘ਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਮੁੰਬਈ ‘ਚ ਟੈਲੇਂਟ ਹੰਟ ਮੁਕਾਬਲਾ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ‘ਚ ਜੇਤੂ ਨੂੰ ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਕੰਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਲਈ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੁੰਬਈ ਜਾਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾ ਲਿਆ।
ਧਰਮਿੰਦਰ ਕੁਝ ਰੁਪਏ ਲੈ ਕੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀ ਨਗਰੀ ਮੁੰਬਈ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ। ਸ਼ਰਤ ਮੁਤਾਬਕ ਧਰਮਿੰਦਰ ਟੈਲੇਂਟ ਹੰਟ ਮੁਕਾਬਲੇ ਜਿੱਤਣ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਿਲਮ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਸੀ ਪਰ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਿਲਮ ਨਹੀਂ ਬਣੀ।
ਜੇਬਾਂ ਖਾਲੀ ਸਨ ਤੇ ਢਿੱਡ ਵੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਖਾਲੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਧਰਮਿੰਦਰ ਕੋਲ ਘਰ ਪਰਤਣ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਡਰਿਲਿੰਗ ਫਰਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਮੂਲੀ ਤਨਖਾਹ ‘ਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਅਜੀਬ ਨੌਕਰੀਆਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਹੀਰੋ ਬਣਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਧਰਮਿੰਦਰ ਆਪਣੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਈ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਦਫਤਰ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਕਦੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਾਮੂਲੀ ਆਮਦਨ ਨਾਲ ਪੇਟ ਭਰ ਕੇ ਖਾਣਾ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ ਤੇ ਕਦੇ ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਸੌਂਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਧਰਮਿੰਦਰ ਕੰਮ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਭੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬੇਹੋਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਖਾਣ ਦਾ ਸਮਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਸੀ। ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਤੜਫਦੇ ਹੋਏ ਧਰਮਿੰਦਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਮੇਜ਼ ‘ਤੇ ਪਏ ਇਸਬਗੋਲ ਦੇ ਪੈਕੇਟ ‘ਤੇ ਪਈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੁਝ ਵੀ ਨਾ ਸੋਚ ਸਕਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਪੈਕੇਟ ਨੂੰ ਇਕ ਗਲਾਸ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਘੋਲ ਕੇ ਨਿਗਲ ਲਿਆ।
ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਭੁੱਖ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਬਗੋਲ ਨੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸਬਗੋਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਜਾਂ ਪਾਚਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੂੰ ਪੇਟ ਵਿਚ ਤੇਜ਼ ਦਰਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਦਸਤ ਲੱਗ ਗਏ। ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦਾ ਰੂਮ ਪਾਰਟਨਰ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਉਸ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਲੈ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਘਟਨਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਹੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ- ਉਸ ਨੂੰ ਦਵਾਈ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸੰਕਟ ਦੇ ਇਸ ਦੌਰ ‘ਚ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੂੰ ਅਰਜੁਨ ਹਿੰਗੋਰਾਨੀ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਦਿਲ ਵੀ ਤੇਰਾ ਹਮ ਭੀ ਤੇਰੇ’ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਫਿਲਮ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 51 ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਸਨ ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਰਕਮ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸੀ। ਰਹਿਣ ਲਈ ਕੋਈ ਪੱਕੀ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਅਰਜੁਨ ਹਿੰਗੋਰਾਣੀ ਦੇ ਗੈਰੇਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਫਿਲਮ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਜਦੋਂ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੂੰ ਪੀਲੀਆ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਭਾਰ ਘਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸੁੰਗੜ ਗਿਆ ਸੀ। NDTV ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਚ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਫਿਲਮ ਦੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕੇ।
ਆਪਣੀ ਦਿੱਖ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼, ਉਹ ਫਿਲਮ ਦਾ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਥੀਏਟਰ ਛੱਡ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਪਰ ਹੋਇਆ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ।
ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਸੂਰਤ ਔਰ ਸੀਰਤ (1966), ਅਨਪਧ (1962), ਬੰਦਨੀ (1963), ਆਈ ਮਿਲਨ ਕੀ ਬੇਲਾ (1964), ਬਹਾਰਾਂ ਫਿਰ ਆਏਗੀ (1966), ਦਿਲ ਨੇ ਫਿਰ ਯਾਦ ਕਿਆ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। (1966), ਦੁਲਹਨ ਏਕ ਰਾਤ ਕੀ (1967) ਨਾਲ ਕਈ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮਾਂ ਮਿਲਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ 60 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਹੀਰੋ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ।
ਧਰਮਿੰਦਰ ਨਾਂ ਦੇ ਹੀਰੋ ਨੇ ਫਿਲਮ ਇੰਡਸਟਰੀ ‘ਚ ਆਪਣਾ ਨਾਂ ਤਾਂ ਬਣਾ ਲਿਆ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਸਟਾਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਣਾ ਅਜੇ ਬਾਕੀ ਸੀ। ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਦੋਵੇਂ 1964 ‘ਚ ਆਈ ਫਿਲਮ ’ਮੈਂ’ਤੁਸੀਂ ਭੀ ਲੜਕੀ ਹੂੰ’ ‘ਚ ਇਕੱਠੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਸਨ। ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਪਹਿਲੀ ਫਿਲਮ ਤੋਂ ਹੀ ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ।
ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੀਨਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਕਮਲ ਅਮਰੋਹੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰ ਆ ਗਈ ਸੀ। ਧਰਮਿੰਦਰ ਨੇ ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਦੇ ਟੁੱਟੇ ਦਿਲ ਦਾ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੀਨਾ ਕੁਮਾਰੀ ਆਪਣੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅੱਗੇ ਇਹ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਫ਼ਿਲਮ ਦੀ ਹੀਰੋਇਨ ਬਣੇਗੀ ਜਦੋਂ ਧਰਮਿੰਦਰ ਫ਼ਿਲਮ ਦੇ ਹੀਰੋ ਹੋਣਗੇ।