Child Care Leave in India: ਛੁੱਟੀਆਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜੋ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਸ ਨੂੰ ਛੁੱਟੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਚੋਂ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ? ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਨਿਯਮ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਬਾਰੇ ਹਰ ਔਰਤ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ 26 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਜਣੇਪਾ ਛੁੱਟੀ ਦੇਣ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਉਸ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਛੁੱਟੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ? ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਲਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੂਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੌਰਾਨ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਮਰਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।
1. ਕੇਂਦਰੀ ਅਮਲਾ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਹਿਲਾ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ 730 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2. ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਕੱਲੇ ਪੁਰਸ਼ (ਵਿਧਵਾ ਜਾਂ ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ) ਵੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਦੌਰਾਨ 730 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਮਹਿਲਾ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜਾਂ ਇਕੱਲੇ ਮਰਦ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਵੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਵਲ ਸੇਵਾਵਾਂ (ਛੁੱਟੀ) ਨਿਯਮ, 1972 ਦੇ ਨਿਯਮ 43-ਸੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ ਲੀਵ (CCL) ਲਈ ਯੋਗ ਹਨ।
4. ਲੋਕ ਸਭਾ ‘ਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਜਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ ਨਿਯਮ 18 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਦੇ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ 730 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਬਾਲ ਦੇਖਭਾਲ ਛੁੱਟੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
5. ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਮਹਿਲਾ ਜਾਂ ਪੁਰਸ਼ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦਾ ਬੱਚਾ ਅਪਾਹਜ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਅਪਾਹਜ ਬੱਚੇ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਛੁੱਟੀ ਲੈਣ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਉਸ ਬੱਚੇ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣੇ ਹੋਣਗੇ।
6. ਹੁਣ ਤੱਕ, ਮਰਦ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਜਾਂ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦੇ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਹੱਕਦਾਰ ਸੀ। 2022 ਵਿੱਚ, ਮਹਿਲਾ ਪੈਨਲ ਨੇ ਮਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬੋਝ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਜਣੇਪੇ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
7. ਸਿੱਕਮ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਤਮਾਂਗ ਨੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਜਣੇਪਾ ਛੁੱਟੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪਿਤਰੱਤ ਛੁੱਟੀ ਦੇਵੇਗੀ। ਸੀਐਮ ਤਮਾਂਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਲਾਭ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
8. ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਸਪੇਨ 16 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਪੈਟਰਨਿਟੀ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਵੀਡਨ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਨਲੈਂਡ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਦੋਵਾਂ ਲਈ 164 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
9. ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੰਘੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੋਈ ਪੈਟਰਨਿਟੀ ਲੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੂਜੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਲਈ ਪੰਜ ਵਾਧੂ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ (ਕੁੱਲ 40 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਲਈ) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
10. ਯੂਕੇ 50 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਨਿਯਮ ਹੈ ਜੋ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਪੇਡ ਪੈਟਰਨਿਟੀ ਛੁੱਟੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟ: ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ Pro Punjab TV ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h