ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਮਨਪਸੰਦ ਭੁਜੀਆ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਭੁਜੀਆ, ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਨਮਕੀਨ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (GST) ਨੂੰ 12% ਤੋਂ ਘਟਾ ਕੇ 5% ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ 56ਵੀਂ GST ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਬਦਲਾਅ 22 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ, ਸਗੋਂ ਹਲਦੀਰਾਮ, ਬਿਕਾਨੋ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਹਲਦੀਰਾਮ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਮਕੀਨ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਟਰਨਓਵਰ ਲਗਭਗ 14,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਨਾਫਾ ਲਗਭਗ 2,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਔਸਤਨ 18% ਸਾਲਾਨਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬੀਕਾਨੋ ਬ੍ਰਾਂਡ ਦੇ ਮਾਲਕ, ਬੀਕਾਜੀ ਫੂਡਜ਼ ਵੀ ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਬੀਕਾਨੋ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 9,000 ਟਨ ਨਮਕੀਨ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੀਕਾਨੇਰੀ ਭੁਜੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੰਗ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਬ੍ਰਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਾਲਾਜੀ ਵੇਫਰਜ਼, ਆਈਟੀਸੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੀ ਨਮਕੀਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਮਕੀਨ ਅਤੇ ਸਨੈਕਸ ਬਾਜ਼ਾਰ 2025 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 2 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹਰ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 13% ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੇ ਹਲਦੀਰਾਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਲਗਭਗ 37% ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀਕਾਜੀ, ਬਾਲਾਜੀ ਅਤੇ ਆਈਟੀਸੀ ਵਰਗੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਲਗਭਗ 32% ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਯਾਨੀ ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਬ੍ਰਾਂਡਡ ਉਤਪਾਦਾਂ ਕੋਲ ਹੈ।
ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੀਐਸਟੀ ਦਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਲੇਬਲ ਵਾਲੇ ਨਮਕੀਨ ਉਤਪਾਦ ਸਸਤੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ‘ਤੇ ਬੋਝ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ, ਉੱਥੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਬ੍ਰਾਂਡ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਟੈਕਸਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਉਤਪਾਦ ਸਸਤੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਵੇਚ ਸਕਣਗੀਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਾਹਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧੇਗੀ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵੇਚ ਕੇ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਮਕੀਨ ਬ੍ਰਾਂਡ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਘਰੇਲੂ ਸਗੋਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਹਲਦੀਰਾਮ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ 8,5000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਖਰੀਦਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਲਦੀਰਾਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੀਕਾਨੇਰੋ ਵੀ ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਨਾਮ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਧਿਆਨ ਬੀਕਾਨੇਰੀ ਭੁਜੀਆ ਵਰਗੇ ਰਵਾਇਤੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਐਫਐਮਸੀਜੀ ਸੈਕਟਰ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ, ਆਈਟੀਸੀ ਅਤੇ ਪੈਪਸੀਕੋ, ਭੁਜੀਆ-ਨਮਕੀਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ, ਬਾਲਾਜੀ ਵੇਫਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਟੀਪੀਜੀ ਅਤੇ ਟੇਮਾਸੇਕ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ ਫਰਮਾਂ ਵੀ ਬਾਲਾਜੀ ਵੇਫਰਜ਼ ਵਿੱਚ 10% ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਮੁੱਲ ਲਗਭਗ 40,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।
