ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਸਫਲ ਲੈਂਡਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਰੋ ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਮਿਸ਼ਨ ਭੇਜਿਆ। ਆਦਿਤਿਆ L1 ਨਾਮ ਦੇ ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ PSLV-C57 ਦੇ XL ਸੰਸਕਰਣ ਰਾਕੇਟ ਰਾਹੀਂ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਦੇ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 11.50 ਵਜੇ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। PSLV ਇੱਕ ਚਾਰ ਪੜਾਅ ਵਾਲਾ ਰਾਕੇਟ ਹੈ।
ਰਾਕੇਟ ਆਦਿਤਿਆ ਐਲ1 ਨੂੰ 235 x 19500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਨੂੰ 63 ਮਿੰਟ 19 ਸਕਿੰਟ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਲਗਪਗ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ-1 (L1) ਪਹੁੰਚੇਗਾ। ਇਸ ਬਿੰਦੂ ‘ਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੋਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਲਾਗਤ 378 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ।
ਆਦਿਤਿਆ L1 ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ (L1) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ
ਆਦਿਤਿਆ ਸਪੇਸਕ੍ਰਾਫਟ ਨੂੰ L1 ਪੁਆਇੰਟ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਲਗਭਗ 125 ਦਿਨ ਯਾਨੀ 4 ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਣਗੇ। ਇਹ 125 ਦਿਨ 3 ਜਨਵਰੀ 2024 ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਹੋਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਮਿਸ਼ਨ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਲਾਗਰੇਂਗੀਅਨ ਪੁਆਇੰਟ 1 ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ‘ਚ ਇਸਰੋ ਲਈ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟ-1 (L1) ਕੀ ਹੈ?
ਲਾਗਰੇਂਜ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਇਤਾਲਵੀ-ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਗਣਿਤ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੋਸੇਫ-ਲੁਈਸ ਲੈਗਰੇਂਜ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਬੋਲਚਾਲ ਵਿੱਚ L1 ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੰਜ ਅਜਿਹੇ ਬਿੰਦੂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਗਰੈਵੀਟੇਸ਼ਨਲ ਫੋਰਸ ਸੰਤੁਲਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰਿਫਿਊਗਲ ਬਲ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਵਸਤੂ ਨੂੰ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ ਲੈਗਰੇਂਜ ਬਿੰਦੂ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਵਿਚਕਾਰ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ।
L1 ਬਿੰਦੂ ‘ਤੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਬੇਅਸਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਥੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਆਦਿਤਿਆ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਰੋ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ L1 ਬਿੰਦੂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਹਾਲੋ ਆਰਬਿਟ ‘ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਗ੍ਰਹਿਣ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਸੋਲਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਮੌਸਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h