ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਸਿੱਖ ਵਿਅਕਤੀ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਵਿੱਚ ਲੜਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਣਮੱਤਾ ਵਿਰਾਸਤ ਛੱਡ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਭੁਲਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਨੇ pawn shop ‘ਚ ਉਸ ਦੇ ਮੈਡਲਾਂ ਨੂੰ ਠੋਕਰ ਨਹੀਂ ਮਾਰੀ।
ਨਵੰਬਰ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਤਵਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ (Canadians of Punjabi) ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਖਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਓਨਟਾਰੀਓ ਵਿੱਚ ਬੁੱਕਮ ਸਿੰਘ (Pvt Buckam Singh) ਦੀ ਕਬਰ ‘ਤੇ ਸਿੱਖ ਯਾਦਗਾਰੀ ਦਿਵਸ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੁਕਮ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਕ ਐਮ, ਬੁੱਕਨ, ਬੁਕਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ (World War I) ਦੌਰਾਨ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਪੈਦਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। 1893 ਵਿੱਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ (Hoshiarpu ) ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਾਹਿਲਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਬੁੱਕਣ ਸਿੰਘ ਦੀ ਮੌਤ 1919 ‘ਚ ਕਿਚਨਰ, ਓਨਟਾਰੀਓ ਵਿੱਚ ਜੰਗ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਬਰ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿਚ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਇਕੱਲੇ ਸਿੱਖ ਸਿਪਾਹੀ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਲਗਪਗ 90 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਬੁੱਕਮ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪਹਚਾਣਿਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਿੱਤ ਦਾ ਤਗਮਾ ਕੈਨੇਡਾ ਸਥਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਬਾਅਦ ‘ਚ ਮਾਉਂਟ ਹੋਪ ਕਬਰਸਤਾਨ ਵਿਖੇ ਬੁੱਕਮ ਦੀ ਕਬਰ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਪਹਿਲੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਿੱਖ ਬਾਰੇ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਵੇਖੋ
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਬੁੱਕਮ ਜਦੋਂ 1907 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਅੱਲ੍ਹੜ ਉਮਰ ਦਾ ਹੀ ਸੀ। ਪਰਵਾਸੀਆਂ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੇ ਨਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾੜੀ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਈਨਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਾਰਮਹੈਂਡ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਐਕਸਪੀਡੀਸ਼ਨਰੀ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਕਰ ਲਿਆ। 1915 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਫਰਜ਼ ‘ਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।
ਬੁਕਮ ਉਨ੍ਹਾਂ 10 ਸਿੱਖਾਂ ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ “ਗੋਰੇ ਆਦਮੀ ਦੀ ਲੜਾਈ” ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਲਈ ਲੜੇ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਸਾਥੀ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਗੌਗਰ (ਗੂਜਰ) ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਸ਼ਮਣ ਸਿੰਘ, ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਬੈਲਜੀਅਮ ਅਤੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸੀ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੁੱਕਮ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕੌਰ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਰਹੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਦੇ ਵੀ ਮੁੜ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ।
ਇੱਥੇ ਜਾਣੋ ਸਿਪਾਹੀ ਬੁੱਕਣ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਤਰਾ
1893: ਬੁੱਕਮ/ਬੁੱਕਣ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਮਾਹਿਲਪੁਰ (ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ) ਵਿਖੇ 5 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਬਦਨ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਅਤੇ ਕੈਂਡੀ/ਚੰਡੀ ਕੌਰ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ।
1903: ਜਲੰਧਰ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕੌਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ
1907: ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਕੋਲੰਬੀਆ, ਕੈਨੇਡਾ ਪਹੁੰਚਿਆ
1914-15: ਰੋਜ਼ਬੈਂਕ, ਓਨਟਾਰੀਓ ਵਿੱਚ ਫਾਰਮਹੈਂਡ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ
1915: ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਓਵਰਸੀਜ਼ ਐਕਸਪੀਡੀਸ਼ਨਰੀ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ, SS ਸਕੈਂਡੇਨੇਵੀਅਨ II ਦੇ ਬੋਰਡ ‘ਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉਤਰਿਆ
1916: ਫਰਾਂਸ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜੰਗ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ
1917: tuberculosis ਨਾਂ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੌਜ਼ੇਟਿਵ ਹੋਏ, ਕੈਨੇਡਾ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ
1918: ਫੌਜ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ, ਓਨਟਾਰੀਓ ਦੇ ਟੀਬੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
1919: 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਮੌਤ, ਮਾਊਂਟ ਹੋਪ ਕਬਰਸਤਾਨ, ਕਿਚਨਰ ਵਿਖੇ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Transport Tender Scam: ਲੁਧਿਆਣਾ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਟੈਂਡਰ ਘੁਟਾਲੇ ‘ਚ ਕਾਂਗਰਸੀ ਕੌਂਸਲਰ ਦਾ ਪਤੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ
ਨੋਟ: ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ Pro Punjab TV ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h
