ਦੀਵਾਲੀਏ ਕਾਰਨ ਕੰਗਾਲ ਹੋਇਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 19 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਗਿਲਗਿਤ ਅਤੇ ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਿਗੜਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਤੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 90 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਵਿਗੜਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (ਪੀਓਕੇ) ਦੇ ਖੇਤਰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 19 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਗਿਲਗਿਤ ਅਤੇ ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਖੇਤਰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 19 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਗਿਲਗਿਤ-ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਜੇਕਰ ਕਰਜ਼ਾ ਨਾ ਮੋੜਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਇਹ ਇਲਾਕੇ ਚੀਨ ਦੀ ਮਲਕੀਅਤ ਬਣ ਜਾਣਗੇ।
ਗਿਲਗਿਤ ਅਤੇ ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ ਲਗਾਏ ਦੋਸ਼
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਗਿਲਗਿਤ, ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਦੇ 52 ਕਾਨੂੰਨ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਏ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਥੋਂ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। 2018 ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਗਿਲਗਿਤ, ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੀਓਕੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਗਿਲਗਿਤ ਅਤੇ ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਖਾਲਿਦ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਖਾਨ ਨੇ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ‘ਤੇ 30 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਕੇ ਸਿਰਫ 12 ਅਰਬ ਰੁਪਏ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦੀ ਚਲਾਕੀ
ਚੀਨ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗਿਲਗਿਤ-ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੁੰਜ਼ਾ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਿਓਬਿਮ ਦੀ ਖੁਦਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੰਜ਼ਾ ਵਿੱਚ 120 ਲੱਖ ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਰੂਬੀ-ਮੋਤੀ ਅਤੇ ਕੋਲੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਹਨ। ਚੀਨ ਨੂੰ ਹੁੰਜ਼ਾ ‘ਚ ਵੱਡੀ ਜ਼ਮੀਨ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਕਈ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਰਜ਼ਾ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ UAE (ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ) ਤੋਂ 8 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਲੈਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਉਹ ਯੂਏਈ ਨੂੰ 20 ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ 12% ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੇਅਰ ਦੇਣਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਤੋਂ 40 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ 2018 ਤੋਂ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਫਰਵਰੀ ‘ਚ ਹੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਜਾਣੋ ਗਿਲਗਿਤ-ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ
ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਗਿਲਗਿਤ-ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿੰਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ 1947 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਵੰਡ ਹੋਈ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਕਿਸੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। 1935 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਗਿਲਗਿਤ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ 60 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 1 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ, ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਲੀਜ਼ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਖੇਤਰ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1963 ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਮਕਬੂਜ਼ਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਫੈਲੀ ਸ਼ਕਸਗਾਮ ਘਾਟੀ ਚੀਨ ਨੂੰ ਤੋਹਫੇ ‘ਚ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਘਾਟੀ ‘ਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਅਜਗਰ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਹੰਜ਼ਾ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।