World Mental Health Day 2023 : ਵਿਸ਼ਵ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (ਡਬਲਯੂ.ਐਚ.ਓ.) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਅੱਠਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਦਿਵਸ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਫੈਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਫੀ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕੰਮ ਦਾ ਦਬਾਅ, ਵਿੱਤੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ।
ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਗਾੜ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਉਦਾਸ, ਨਿਰਾਸ਼ ਅਤੇ ਬੇਕਾਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ‘ਤੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਕੁਝ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਲੱਛਣ-
ਉਦਾਸੀ ਅਤੇ ਇਕੱਲੇਪਣ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਭਾਵਨਾ – ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਜਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਇਕੱਲਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਦੀ ਘਾਟ– ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਕੰਮ ਜਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਨ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਭੁੱਖ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ– ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਭੁੱਖ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਣਾ ਜਾਂ ਵਧਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ — ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਨੀਂਦ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਕਾਫ਼ੀ ਆਮ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਈ ਵਾਰ ਲੋਕ ਜਾਂ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਜਾਂ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੌਂਦੇ ਹਨ।
ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ – ਪੂਰੀ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਲਗਾਤਾਰ ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੱਛਣ ਹੈ।
ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ – ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ, ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੋਸ਼ ਜਾਂ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ – ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਕਸਰ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਦੋਸ਼ ਜਾਂ ਬੇਕਾਰ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਬਾਰੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੁੱਸਾ— ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਮਾਜਿਕ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਵਿੱਚ ਕਮੀ– ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਦੋਸਤਾਂ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
ਮੌਤ ਅਤੇ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਦੇ ਵਿਚਾਰ- ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ ਅਕਸਰ ਮੌਤ ਅਤੇ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚਾਰ ਆਉਣਾ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸਥਿਤੀ ਹੈ।