Asia’a Biggest Library: ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਅੱਪਗਰੇਡ ਵਰਜ਼ਨ ਆਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਮੋਬਾਈਲ ਦੀ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਿੱਛੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੀਪੈਡ ਵਾਲਾ ਮੋਬਾਈਲ ਪੁਰਾਣਾ ਯੁੱਗ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਕੁਝ ਮਨ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਮਨ ਨੂੰ ਉਦਾਸ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ‘ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ’।
ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਜਿੱਥੇ ਹਾਰਡਬੁੱਕ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਤੀਤ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਰਹੇ ਸਗੋਂ ਅਜਿਹੀ ਅਨੋਖੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਕੇ ਤੁਹਾਡਾ ਵੀ ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਕਰੇਗਾ।
9 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ
ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 9 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਜੈਸਲਮੇਰ-ਪੋਕਰਨ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬਣਿਆ ਭਾਦੀਆ ਰਾਏ ਮਾਤਾ ਦਾ ਮੰਦਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਨਾਵਲ, ਹੱਥ-ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਤੱਕ ਦੇ ਭਾਸ਼ਣ ਮਿਲਣਗੇ। ਪਰ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹਾ ਖਾਸ ਕੀ ਹੈ।ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਭਾਦੀਆ ਰਾਏ ਮਾਤਾ ਮੰਦਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 16 ਫੁੱਟ ਹੇਠਾਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਕਿਸਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ
ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰਵੰਸ਼ ਸਿੰਘ ਨਿਰਮਲ ਉਰਫ ਭਡਰੀਆ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਇੱਥੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਆਂਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਡਰੀਆ ਮਹਾਰਾਜ ਜਾਂ ਤਾਂ ਆਪ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਸਨ ਜਾਂ ਕਈ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰਵੰਸ਼ ਸਿੰਘ 9 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਮਲ ਮੰਦਿਰ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਗਿਆਨ ਦਾ ਇਹ ਭੰਡਾਰ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਬੈਠ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਗਦੰਬਾ ਸੇਵਾ ਸੰਮਤੀ ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵੀ ਭਡਰੀਆ ਮਹਾਰਾਜ ਉਰਫ ਹਰਵੰਸ਼ ਸਿੰਘ ਨਿਰਮਲ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਕਿਵੇਂ ਸੰਭਾਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਨੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ?
ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿਚਲੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਖ਼ਰਾਬ ਨਾ ਹੋਣ, ਇਸ ਲਈ ਹਰ 5 ਤੋਂ 6 ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੋਟਿੰਗ, ਪਾਊਡਰ ਨਾਲ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਲਗਭਗ 562 ਅਲਮਾਰੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚ 7 ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਸੰਪੂਰਨ ਸਾਹਿਤ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਦੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਖ ਕੇ ਜਾਂ ਕੋਈ ਪੀਰੀਅਡ ਡਰਾਮਾ ਦੇਖ ਕੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿਚ ਜਾਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਇੱਛਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦਾ ਯੁੱਗ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਥਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸੰਪੂਰਣ ਹੈ ਜੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ।