Smartphone addiction n kids: ਅੱਜ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਸਗੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਾਰਟਫ਼ੋਨ ਦੀ ਲਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਤੀਜੇ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੌਣ ਦੇ ਪੈਟਰਨ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਦੀ ਲਤ ਕਾਰਨ ਬੱਚੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਹੌਲ ਤੋਂ ਵੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਲੱਗ-ਥਲੱਗ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਦੂਜਿਆਂ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਕਾਦਮਿਕ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਿਸ਼ੋਰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ 9 ਤੋਂ 10 ਘੰਟੇ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 8 ਤੋਂ 12 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਛੇ ਤੋਂ ਸੱਤ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਕੁਝ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜਿਆਂ ਬਾਰੇ-
ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ: WHO (ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ) ਨੇ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਹਾਈਲਾਈਟ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਸਕਰੀਨਾਂ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਜਨੂੰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਨੀਂਦ ਤੋਂ ਵਾਂਝਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ: ਸੈਲ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਆਈਸਾਈਟ ਸਿੰਡਰੋਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਲਾਲੀ, ਜਲਨ, ਤਣਾਅ, ਨਜ਼ਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅੱਖਾਂ ‘ਚ ਖੁਸ਼ਕੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸੁਝਾਅ-
ਇੱਕ ਡੈੱਡਲਾਈਨ ਸੈੱਟ ਕਰੋ: ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਡਿਵਾਈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਸੀਮਾਵਾਂ ਬਣਾਓ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਆਦ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਲਵੇ।
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਸੀਮਤ ਵਰਤੋਂ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣਾ ਹੀ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਕ੍ਰੀਨ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ: ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਬਿਤਾਏ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲੱਭਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ। ਜੇ ਉਹ ਖੇਡਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਨਪਸੰਦ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ, ਜਾਂ ਉਸਨੂੰ ਤੈਰਾਕੀ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਵੀਡੀਓ ਗੇਮਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੋਰਡ ਗੇਮਾਂ ‘ਤੇ ਜਾਓ।
ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ: ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖਣ ਲਈ, ਉਸਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਜਾਂ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਕ ਵਿੱਚ ਸੈਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਖੇਡਣ ਲਈ ਲੈ ਜਾਓ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਬੱਚਾ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਸਕੇ।
ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਫ਼ੋਨ ਨਾ ਖੋਹੋ: ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਮਨਪਸੰਦ ਗਤੀਵਿਧੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਨਿਰਾਸ਼ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਚਿੜਚਿੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਖੋਹਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਜੋ ਵੀ ਹੈ ਉਸ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੇ ਆਪ ਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਲਈ ਵੀ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ।
Discliamer: ਲੇਖ ਵਿਚਲੇ ਸੁਝਾਅ ਸਿਰਫ ਆਮ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਾ ਲਓ। ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਲਾਗ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।
ਨੋਟ: ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ Pro Punjab TV ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h