Gandhi Jayanti 2023: ਇੱਕ ਦਿਨ ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਗਾਂਧੀ ਜੀ, ਮੈਂ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿਓ।”
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਮੁੰਡੇ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ, “ਠੀਕ ਹੈ।” ਮੈਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਚਰਖਾ ਕੱਤ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਧਾਗਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰੋ।
ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਦੱਸਿਆ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁਝ ਭਾਂਡੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ। ਉਸ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਵੀ ਉਹ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ। ਉਸ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ।” ਮੈਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ.”
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉੱਥੋਂ ਕਿਉਂ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?
ਲੜਕੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਮੈਂ ਇੱਕ ਪੜ੍ਹਿਆ-ਲਿਖਿਆ ਲੜਕਾ ਹਾਂ, ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਹਾਂ।” ਜੋ ਕੰਮ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲੜਕੇ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਤਾਂ ਬਸ ਤੇਰੀ ਪਰਖ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਸਭ ਕੰਮ ਬਰਾਬਰ ਹਨ। ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਵੱਡਾ ਜਾਂ ਛੋਟਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸੇਵਕ ਹੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਘਟਨਾ ਹੈ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਲੰਮਾ ਸਫ਼ਰ ਤੈਅ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਉਹ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਰੇਲ ਗੱਡੀ ਸਟੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਰੁਕੀ ਤਾਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਹੇਠਾਂ ਉਤਰ ਗਏ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਗਈ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਭੀੜ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਚੱਲਣ ਲੱਗੀ।
ਭੀੜ ‘ਚੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਡੱਬੇ ‘ਚ ਚੜ੍ਹ ਗਏ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਕ ਚੱਪਲ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗ ਗਈ ਅਤੇ ਪਟੜੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਆ ਗਈ। ਰੇਲਗੱਡੀ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ, ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਡੱਬੇ ਦੇ ਗੇਟ ‘ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੁਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਚੱਪਲ ਵੀ ਉਥੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ।
ਇਹ ਦੇਖ ਰਹੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੂਜੀ ਚੱਪਲ ਕਿਉਂ ਸੁੱਟੀ?
ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੇਰੀ ਇੱਕ ਚੱਪਲ ਡਿੱਗ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚੱਪਲ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਇਹ ਚੱਪਲ ਮੇਰੇ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਦੂਜੀ ਚੱਪਲ ਵੀ ਇੱਥੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੱਭ ਲਵੇ।” ਉਸਨੂੰ ਦੋਵੇਂ ਚੱਪਲਾਂ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸਦੇ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਵਿਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਸਾਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਭਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਉਸ ਕੰਮ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।