‘ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਸੇਬ, ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।’ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਜ਼ਰੂਰ ਸੁਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਸੇਬ ਖਾਓਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਕੋਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਕਦੇ ਵੇਲਜ਼, ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇਹ ਕਹਾਵਤ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਸੇਬ ਆਪਣੀ ਮਿਠਾਸ ਅਤੇ ਰਸੀਲੇ ਸਵਾਦ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਫਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 7500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਸਮਾਂ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਟੈਟਿਸਟਾ ‘ਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਲ 2022 ‘ਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ‘ਚ 9 ਹਜ਼ਾਰ 584 ਮੀਟ੍ਰਿਕ ਟਨ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਦੀ ਮੰਗ ਹਰ ਸਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸੇਬ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਚੱਲਦੇ-ਫਿਰਦੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਵਾਦ ਵੀ ਲਾਜਵਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਸੇਬ ‘ਚ ਲਗਭਗ ਹਰ ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ‘ਸੇਹਤਨਾਮੇ’ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਜਾਣਾਂਗੇ ਕਿ ਸੇਬ ਖਾਣ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਸਿੱਖੋਗੇ ਕਿ-
ਸੇਬ ਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਮੁੱਲ ਕੀ ਹੈ?
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੇਬ ਖਾਣ ਦੇ ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹਨ?
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ‘ਇੱਕ ਸੇਬ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ’ ਕਹਾਵਤ ਆਈ ਹੈ
ਸਾਲ 1866 ਵਿਚ ਵੇਲਜ਼, ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਇਕ ਲੇਖ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ‘ਸੌਣ ‘ਤੇ ਇਕ ਸੇਬ ਖਾਓ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕੋਗੇ।’ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸੇਬ ਖਾਓ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ ਕਮਾਉਣ ਨਾ ਦਿਓ।
ਇਹ ਥੋੜਾ ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਸੀ. ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਇਹ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਵਾਕ ਦਾ ਰੂਪ ਥੋੜ੍ਹਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਅਤੇ 1913 ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ‘ਇੱਕ ਸੇਬ ਇੱਕ ਦਿਨ, ਡਾਕਟਰ ਨੂੰ ਦੂਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ’ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ।
ਸੇਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
ਸੇਬ ਇੱਕ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਫਲ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਣਿਜ, ਵਿਟਾਮਿਨ, ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਖਣਿਜ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ।
ਭਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ
ਸੇਬ ਵਿੱਚ ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੇਟ ਜਲਦੀ ਭਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭੁੱਖ ਵੀ ਪੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਨਵੰਬਰ, 2020 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੇਬ ਦਾ ਜੂਸ ਪੀਣ ਨਾਲੋਂ ਪੂਰੇ ਸੇਬ ਖਾਣ ਨਾਲ ਪੇਟ ਜਲਦੀ ਭਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਸੇਬ ਦਾ ਜੂਸ ਪੀਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਦੂਜੇ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਸੇਬ ਖਾਣ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਮੂਹ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪੂਰੇ ਸੇਬ ਖਾ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਭੋਜਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੇ ਸੇਬ ਦਾ ਸੇਵਨ ਮੋਟਾਪਾ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ
ਜੇਕਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਸੇਬ ਖਾਧਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਈ, 2021 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 100-150 ਗ੍ਰਾਮ ਸੇਬ ਖਾਣ ਨਾਲ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰਡ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੇਬ ਵਿੱਚ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਫਾਈਬਰ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪੌਲੀਫੇਨੋਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ੂਗਰ ਦਾ ਖਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
ਨਿਯਮਿਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੇਬ ਖਾਣ ਨਾਲ ਟਾਈਪ-2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਵੀ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਗਸਤ 2016 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇੱਕ ਸੇਬ ਜਾਂ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਖਾਣ ਨਾਲ ਟਾਈਪ-2 ਡਾਇਬਟੀਜ਼ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ 18% ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਹਫਤੇ ‘ਚ ਇਕ ਵਾਰ ਸੇਬ ਜਾਂ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਖਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 3 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੇਬ ਅਤੇ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਪੌਲੀਫੇਨੋਲ ਕਵੇਰਸੀਟਿਨ ਦੀ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੰਭਵ ਹੈ।
ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ
ਸੇਬ ਵਿੱਚ ਪੈਕਟਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਫਾਈਬਰ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਡੇ ਪੇਟ ਦੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਓਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਬਾਇਓਟਿਕ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਤੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬੈਕਟੀਰੀਆ, ਬੈਕਟੀਰੋਇਡੇਟਸ ਅਤੇ ਫਰਮੀਕਿਊਟਸ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਸਬੰਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਵਧਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਮੁੱਚੀ ਸਿਹਤ ਚੰਗੀ ਰਹੇਗੀ।
ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ
ਸੇਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਪੋਲੀਫੇਨੌਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਸੇਬ ਫੇਫੜਿਆਂ, ਛਾਤੀ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਸਮੇਤ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੈਂਸਰ ਸੈੱਲਾਂ ਨੂੰ ਵਧਣ ਤੋਂ ਵੀ ਰੋਕਦਾ ਹੈ।
ਨਵੰਬਰ, 2021 ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਕੈਂਸਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਲੋਕ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੇਬ ਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜੀਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੇਬ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।