ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਛੋਟੇ ਲੋਨ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਹੱਦ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਣ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਲੰਬੇ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, UPI ‘ਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਾਈਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ UPI Apps ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਚੱਕਰ ਨਹੀਂ ਲਗਾਉਣੇ ਪੈਣਗੇ।
ਫਿਨਟੈਕ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾਪਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੈਂਕ ਨਵੇਂ ਗਾਹਕਾਂ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ UPI ‘ਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਾਈਨਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨਗੇ।
ਇਸਦੇ ਲਈ, PhonePe, Paytm, BharatPe ਅਤੇ Navi ਵਰਗੇ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ICICI ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਬੈਂਕ ਵਰਗੇ ਛੋਟੇ ਬੈਂਕ ਵੀ ਇਸ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਹਰੀ ਝੰਡੀ
ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦ ਬਾਰੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕਈ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛੇ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਆਜ-ਮੁਕਤ ਮਿਆਦ, ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਬਿਊਰੋ ਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭੇਜਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ। ਹੁਣ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਇਸਦੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
NPCI ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
NPCI, ਜੋ ਕਿ UPI ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਾਈਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਕਾਰਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੈਂਕ ਇਸਨੂੰ ਲਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ। ਹੁਣ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 10 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ, NPCI ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੋ ਵੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ Loan ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ?
Gold Loan
Loan Against Fixed Deposit
Consumer Loan
Personal Loan
ਭਾਵ, ਗਾਹਕ ਦਾ Credit Account ਸਿੱਧੇ UPI ਐਪ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ Smal lLoan ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਉਦਯੋਗ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕ੍ਰੈਡਿਟ UPI ਲਈ ਅਗਲਾ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, UPI ਦੇ ਲਗਭਗ 30 ਕਰੋੜ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 1520 ਕਰੋੜ ਸਰਗਰਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ, UPI ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਹੌਲੀ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਾਈਨ ਇਸਨੂੰ ਨਵੀਂ ਗਤੀ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਿਨਟੈਕ ਕੰਪਨੀ ਜ਼ੀਟਾ, ਜੋ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਬੈਕਐਂਡ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ 2030 ਤੱਕ, UPI ‘ਤੇ $1 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।