ਟੀਬੀ ਭਾਵ ਟੀਬੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਰਮਣ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਸਿੱਧੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਹਵਾ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਟੀਬੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਟੀਬੀ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫੇਫੜਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਟੀਬੀ ਦਿਵਸ (ਵਿਸ਼ਵ ਟੀਬੀ ਦਿਵਸ 2024) ਹਰ ਸਾਲ 24 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਟੀਬੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਕਾਰਨ ਪੜ੍ਹੋਗੇ। ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕੁਝ ਮਿੱਥਾਂ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਤੱਥ ਵੀ ਜਾਣੋ।
2 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਖੰਘ ਨੂੰ ਟੀਬੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਟੀ.ਬੀ ਦੇ ਇਹ ਲੱਛਣ ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ-
ਬਲਗਮ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਨਾਲ ਖੰਘ ਵਿੱਚ ਖੂਨ
ਬੁਖਾਰ (ਘੱਟ ਦਰਜੇ ਦਾ ਬੁਖਾਰ)
ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਸੀਨਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ
ਅਚਾਨਕ ਭਾਰ ਘਟਣਾ
ਕੀ ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਫੈਲਦੀ ਹੈ? (ਕੀ ਤਪਦਿਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੱਕ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ)
ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਟੀਬੀ ਬਾਰੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਅਤੇ ਮਿੱਥਾਂ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਨਾਲ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਟੀਬੀ ਦੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਟੀਬੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਛੂਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਟੀਬੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਟੀਬੀ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਉਦੋਂ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਟੀਬੀ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਗਲੇ ਜਾਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਦੇ ਜਾਂ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਵਿੱਚ ਟੀਬੀ ਹੈ, ਉਹ ਟੀਬੀ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲਾਉਂਦੇ।
ਕੀ ਟੀਬੀ ਇੱਕ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ? (ਕੀ ਤਪਦਿਕ ਇੱਕ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ)
ਹੋ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ. ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਟੀਬੀ ਇੱਕ ਜੈਨੇਟਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੀੜ੍ਹੀ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗਲਤ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕੋ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਟੀ.ਬੀ. ਟੀਬੀ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਹਵਾ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਟੀਬੀ ਦੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਟੀਬੀ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਕਸਰ ਇੱਕੋ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਦੋ ਜਾਂ ਦੋ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਜੈਨੇਟਿਕ ਜਾਂ ਜੈਨੇਟਿਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।
