India Vs Russia Oil Export Strategy : ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। 2022 ‘ਚ ਚੀਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਸੀ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਤੇਲ ਵੇਚਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 3.5 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਨੀ ਲਗਭਗ 55 ਮਿਲੀਅਨ ਲੀਟਰ ਤੇਲ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਫੇਜ਼-1: ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ 60% ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਸੀ।
24 ਫਰਵਰੀ 2022 ਨੂੰ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਕਾਰ ਜੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਾਰਚ 2022 ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ 140 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਹੋ ਗਈ। ਫਿਰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਕੱਚਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਆਪਣੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦਾ 60% ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ 2% ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਰੂਸ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਸੀ।
ਫੇਜ਼-2: ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ
ਮਾਰਚ 2022 ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ ਰੂਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਤੇਲ ਵੇਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
2021-22 ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ 18 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਿਆ, ਜਦਕਿ 2022-23 ਦੇ ਪਹਿਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ 89 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਿਆ।
ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਨਾ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਬਣਾਇਆ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਜੀ-7 ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ‘ਤੇ ਕੀਮਤ ਸੀਮਾ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭਾਰਤ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾ ਰਿਹਾ।
ਫੇਜ਼-3: ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਲਿਆ ਕੇ ਰਿਫਾਈਨ ਕੀਤਾ, ਫਿਰ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਵੇਚਿਆ
ਰੂਸ ‘ਤੇ ਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਰੁਖ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਖੂਬ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ।
‘ਦਿ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਰਿਸਰਚ ਆਨ ਐਨਰਜੀ ਐਂਡ ਕਲੀਨ ਏਅਰ’ ਮੁਤਾਬਕ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਤੇਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਵੇਚੇ ਗਏ ਰਿਫਾਇੰਡ ਤੇਲ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ।
ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਰਪ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 1.54 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਰਿਫਾਇੰਡ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾ ਸੀ। ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਵਧ ਕੇ 2 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਅਤੇ ਮਈ 2023 ਵਿਚ 3.60 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਹੋ ਗਿਆ।
ਨੋਟ: ਪੰਜਾਬੀ ਦੀਆਂ ਬ੍ਰੇਕਿੰਗ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ Pro Punjab TV ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਫੇਸਬੁੱਕ, ਟਵਿੱਟਰ ਤੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ‘ਤੇ ਵੀ ਫੋਲੋ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP
APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:
Android: https://bit.ly/3VMis0h
