ਮੰਗਲਵਾਰ, ਜੁਲਾਈ 1, 2025 10:53 ਪੂਃ ਦੁਃ
Pro Punjab Tv
  • Home
  • ਪੰਜਾਬ
  • ਹਰਿਆਣਾ
  • ਕੇਂਦਰ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਕਾਰੋਬਾਰ
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
    • ਹਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਨੌਕਰੀ
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
  • ਧਰਮ
  • ਸਿੱਖਿਆ
  • ਹੋਰ
    • ਵੈੱਬ ਸਟੋਰੀਜ਼
    • ਤਕਨਾਲੌਜੀ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ
    • ਵੀਡੀਓ
    • ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ
      • ਸਿਹਤ
      • ਯਾਤਰਾ
    • ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ
    • ਅਜ਼ਬ-ਗਜ਼ਬ
    • ਫੈਕ੍ਟ ਚੈੱਕ
  • Live Tv
  • Home
  • ਪੰਜਾਬ
  • ਹਰਿਆਣਾ
  • ਕੇਂਦਰ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਕਾਰੋਬਾਰ
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
    • ਹਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਨੌਕਰੀ
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
  • ਧਰਮ
  • ਸਿੱਖਿਆ
  • ਹੋਰ
    • ਵੈੱਬ ਸਟੋਰੀਜ਼
    • ਤਕਨਾਲੌਜੀ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ
    • ਵੀਡੀਓ
    • ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ
      • ਸਿਹਤ
      • ਯਾਤਰਾ
    • ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ
    • ਅਜ਼ਬ-ਗਜ਼ਬ
    • ਫੈਕ੍ਟ ਚੈੱਕ
  • Live Tv
Pro Punjab Tv
Home ਦੇਸ਼

Chandrayaan-3: ਚੰਨ ‘ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਸਲਫਰ: ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲੇ ਆਕਸੀਜਨ ਸਮੇਤ 8 ਤੱਤ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ

by Gurjeet Kaur
ਅਗਸਤ 30, 2023
in ਦੇਸ਼
0

chandrayaan-3: ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਦਿਨ (28 ਅਗਸਤ) ਨੂੰ ਦੂਜਾ ਨਿਰੀਖਣ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਗੰਧਕ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ। ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ, ਕ੍ਰੋਮੀਅਮ, ਟਾਈਟੇਨੀਅਮ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਮੈਂਗਨੀਜ਼, ਸਿਲੀਕਾਨ ਅਤੇ ਆਕਸੀਜਨ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 9 ਤੱਤ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। LIBS ਯਾਨੀ ਪ੍ਰਗਿਆਨ ਰੋਵਰ ‘ਤੇ ਮਾਊਂਟ ਕੀਤੇ ਲੇਜ਼ਰ ਇੰਡਿਊਸਡ ਬਰੇਕਡਾਊਨ ਸਪੈਕਟਰੋਸਕੋਪ ਪੇਲੋਡ ਨੇ ਇਹ ਨਿਰੀਖਣ ਭੇਜੇ ਹਨ।

ਇਸ ਆਕਸੀਜਨ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ
ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ‘ਤੇ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਆਕਸੀਜਨ ਉਸ ਰੂਪ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਧੇ ਸਾਹ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਸਾ ਨੇ ਵੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਰੋ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਆਕਸੀਜਨ ਮਿਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਸੀ।

ਆਕਸਾਈਡ ਰਸਾਇਣਕ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਬਣਤਰ ਵਿੱਚ ਤੱਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਕਸੀਜਨ ਪਰਮਾਣੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ Li2O, CO2, H2O, ਆਦਿ। H2O ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪਾਣੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਰੋ ਹੁਣ ਆਕਸੀਜਨ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਐਚ ਯਾਨੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਸ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਿੱਚ ਲੇਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਇਸ ਪ੍ਰਯੋਗ ਵਿੱਚ, ਨਮੂਨੇ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਯਾਨੀ ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਜਾਂ ਚੱਟਾਨ ਉੱਤੇ ਉੱਚ-ਫੋਕਸ ਲੇਜ਼ਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸਤ੍ਹਾ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਣੇ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਕੇ ਤੱਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਪੈਕਟਰਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਤਰ
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 27 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਲੈਂਡਰ ਵਿੱਚ ਫਿੱਟ ਕੀਤੇ ਚੈਸਟ ਪੇਲੋਡ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਪਹਿਲਾ ਨਿਰੀਖਣ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ChaSTE ਯਾਨੀ ਚੰਦਰ ਸਰਫੇਸ ਥਰਮੋਫਿਜ਼ੀਕਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤਹ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੈ।

ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਲਗਭਗ 50 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ 80 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਮਾਈਨਸ 10 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਚੈਸਟ ਵਿੱਚ 10 ਤਾਪਮਾਨ ਸੈਂਸਰ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ 10cm ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹਨ ਯਾਨੀ 100mm.

ChaSTE ਪੇਲੋਡ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ, VSSC ਦੁਆਰਾ ਭੌਤਿਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਜਾਣਨ ਦਾ ਕੀ ਫਾਇਦਾ ਹੈ?
ਇਸਰੋ ਦੇ ਮੁਖੀ ਐਸ ਸੋਮਨਾਥ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਵਸਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ‘ਤੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਉੱਥੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭੇਜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੁਣ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ ਕਿ ਚੰਦਰਮਾ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਹੈ।

ਰੋਵਰ 1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਦੀ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ
ਛੇ ਪਹੀਆ ਰੋਵਰ ਦਾ ਭਾਰ 26 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਹੈ। ਵੀਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੇ ਕਰੀਬ 14 ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਇਸਰੋ ਨੇ ਰੋਵਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਲੈਂਡਰ 23 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ 6.4 ਵਜੇ ਚੰਦਰਮਾ ‘ਤੇ ਉਤਰਿਆ ਸੀ। ਇਹ 1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਕਿੰਟ ਦੀ ਗਤੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਨੂੰ ਸਕੈਨ ਕਰਨ ਲਈ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਕੈਮਰੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।

 

TV, FACEBOOK, YOUTUBE ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਰ ਖ਼ਬਰ ਪੜ੍ਹਣ ਲਈ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰੋ PRO PUNJAB TV APP

APP ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ Link ‘ਤੇ Click ਕਰੋ:

Android: https://bit.ly/3VMis0h

iOS: https://apple.co/3F63oER

Tags: 8 Elements Including OxygenHydrogen ContinuesPragyan Roverpro punjab tv
Share474Tweet296Share119

Related Posts

ਮਾਨਸੂਨ ‘ਚ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਚ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਜਿੱਥੇ ਹੜ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਖ਼ਤਰਾ

ਜੂਨ 30, 2025

ਪਹਾੜਾਂ ‘ਚ ਘੁੰਮਣ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੋ ਜਾਣ ਸਾਵਧਾਨ, ਹਿਮਾਚਲ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਕਈ ਰਸਤੇ

ਜੂਨ 30, 2025

ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ CM ਦੇ ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੀਆਂ 19 ਗੱਡੀਆਂ ਅਚਾਨਕ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਹੋਈਆਂ ਬੰਦ, ਵਾਪਰੀ ਅਜਿਹੀ ਘਟਨਾ

ਜੂਨ 27, 2025

ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ‘ਚ ਪਾਏਗਾ ਇਰਾਨ-ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਤਣਾਅ, ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਆਏਗਾ ਵੱਡਾ ਉਛਾਲ!

ਜੂਨ 23, 2025

ਪਿਆਰ ‘ਚ ਅੰਨੀ ਹੋ ਮਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ, ਮਾਂ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਦਾਗ਼

ਜੂਨ 21, 2025

ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਜਹਾਜ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ DGCA ਨੇ AIR INDIA ਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਲਿਆ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ

ਜੂਨ 21, 2025
Load More

Recent News

ਬਿਕਰਮ ਮਜੀਠੀਆ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ, ਕੇਸ ‘ਚ ਹੁਣ ਇਹ ਏਜੰਸੀ ਹੋਏਗੀ ਸ਼ਾਮਿਲ

ਜੁਲਾਈ 1, 2025

Weather Update: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਹਨਾਂ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ‘ਚ ਅੱਜ ਫਿਰ ਪਏਗਾ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ, ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਅਲਰਟ

ਜੁਲਾਈ 1, 2025

ਜੁਲਾਈ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਸਿਲੰਡਰਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਚ ਆਈ ਗਿਰਾਵਟ, ਜਾਣੋ ਕਿੰਨੀ ਘੱਟ ਹੋਈ ਕੀਮਤ

ਜੁਲਾਈ 1, 2025

ਮਾਨਸੂਨ ‘ਚ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਚ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਜਿੱਥੇ ਹੜ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਖ਼ਤਰਾ

ਜੂਨ 30, 2025

ਪਹਾੜਾਂ ‘ਚ ਘੁੰਮਣ ਦੇ ਸ਼ੌਕੀਨ ਹੋ ਜਾਣ ਸਾਵਧਾਨ, ਹਿਮਾਚਲ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਕੀਤੇ ਕਈ ਰਸਤੇ

ਜੂਨ 30, 2025










ADVERTISEMENT

Pro Punjab Tv

  • ਪੰਜਾਬੀਪੰਜਾਬੀ
  • EnglishEnglish

Quick Links

  • About Us
  • Privacy Policy
  • Advertise with us
  • Contact Us

Copyright © 2022 Pro Punjab Tv. All Right Reserved.

No Result
View All Result
  • Home
  • ਪੰਜਾਬ
  • ਹਰਿਆਣਾ
  • ਕੇਂਦਰ
  • ਦੇਸ਼
  • ਵਿਦੇਸ਼
  • ਕਾਰੋਬਾਰ
  • ਮਨੋਰੰਜਨ
    • ਹਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਪਾਲੀਵੁੱਡ
    • ਬਾਲੀਵੁੱਡ
  • ਨੌਕਰੀ
  • ਖੇਡ
    • ਕ੍ਰਿਕਟ
  • ਧਰਮ
  • ਸਿੱਖਿਆ
  • ਹੋਰ
    • ਵੈੱਬ ਸਟੋਰੀਜ਼
    • ਤਕਨਾਲੌਜੀ
    • ਆਟੋਮੋਬਾਈਲ
    • ਵੀਡੀਓ
    • ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ
      • ਸਿਹਤ
      • ਯਾਤਰਾ
    • ਫੋਟੋ ਗੈਲਰੀ
    • ਅਜ਼ਬ-ਗਜ਼ਬ
    • ਫੈਕ੍ਟ ਚੈੱਕ

Copyright © 2022 Pro Punjab Tv. All Right Reserved.