ਅੱਜ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਦਿਨ ਹੈ। ਅੱਜ 6 ਜੂਨ 2025 ਨੂੰ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ 127 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅੱਜ ਚੇਨਾਬ ਪੁਲ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ। ਚੇਨਾਬ ਪੁਲ ‘ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਟਰੇਨ ਚੱਲੇਗੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦਾ 127 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਸੁਪਨਾ ਹਕੀਕਤ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਆਰਚ ਪੁਲ ਹੈ।
ਇਹ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਚੇਨਾਬ ਨਦੀ ‘ਤੇ 359 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਲ ਊਧਮਪੁਰ-ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ-ਬਾਰਾਮੂਲਾ ਰੇਲ ਲਿੰਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਟ੍ਰੇਨ ਕਟੜਾ ਤੋਂ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਚੇਨਾਬ ਪੁਲ ‘ਤੇ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਚੱਲਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦਾ ਇੱਕ ਚਮਤਕਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨ ਰਾਹੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ 127 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਲਈ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਅੱਗੇ ਬੇਨਤੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਹੈ।
ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਟੜਾ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਚੱਲੇਗੀ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ 46 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਹੋਰ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣਗੇ ਅਤੇ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ। ਉਹ ਕਟੜਾ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀ ਕਰਨਗੇ।
ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ 7 ਜੂਨ ਤੋਂ ਕਟੜਾ-ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਰੂਟ ‘ਤੇ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਟ੍ਰੇਨ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ। ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ IRCTC ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਟੜਾ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ ਵਿਚਕਾਰ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 6 ਦਿਨ ਦੋ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚੱਲਣਗੀਆਂ।
ਉੱਤਰੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਯਾਤਰਾ ਕਲਾਸਾਂ ਹਨ। ਚੇਅਰ ਕਾਰ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ 715 ਰੁਪਏ ਹੈ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਕਲਾਸ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ 1320 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਸਿਰਫ ਬਨਿਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੀ ਰੁਕਣਗੀਆਂ, ਹੋਰ ਸਟਾਪੇਜ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
10 ਘੰਟੇ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਲਗਭਗ 3 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ
ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 77 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗ-44 ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ, ਘਾਟੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਜੰਮੂ ਤੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੱਕ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ 8 ਤੋਂ 10 ਘੰਟੇ ਲੱਗਦੇ ਸਨ। ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੇ ਆਉਣ ਨਾਲ, ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।
ਕਿਸਨੇ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਿਆ ਸੀ?
ਹਾਂ, ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1898 ਵਿੱਚ ਡੋਗਰਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਉਸਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਦੇਸ਼ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ। 127 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਉਸਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵੀ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਵਾਂਗ ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਉਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜਾਈ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣਾ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸਿੰਘ ਡੋਗਰਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ।