ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਗੈਰ-ਮੁਸਲਿਮ ਮਹਿਲਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਨਾਰਕਲੀ ਕੌਰ ਹੋਨਰਯਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣਾ ਦੇਸ਼ ਛੱਡਣਾ ਪਵੇਗਾ, ਪਰ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਥਿਤੀ ਅਜਿਹੀ ਬਣ ਗਈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਵਜੋਂ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਮਿੱਟੀ ਲੈਣੀ ਪਈ। ਜਹਾਜ਼ ਤੇ ਚੜ੍ਹਨਾ ਇਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ | 36 ਸਾਲਾ ਹੋਨਰਯਾਰ, ਜੋ ਐਤਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚੀ, ਇਹ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਦੰਦਾਂ ਦੀ ਡਾਕਟਰ ਹੈ। ਉਹ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਵਕੀਲ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਸਨੇ (ਅਨਾਰਕਲੀ ਕੌਰ ਆਨਰੇਰੀ) ਨੇ ਵੀ ਵੰਚਿਤ ਸਮਾਜਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਿਆ, ਜੋ ਚਕਨਾਚੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲੈ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਮਿੱਟੀ ਲੈਣ ਦਾ ਵੀ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ
ਹੋਨਰਯਾਰ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਨਮ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕਿਹਾ, ‘ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਵਜੋਂ ਲੈਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਸਕਦੀ ਸੀ,ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਟਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਬੀਮਾਰ ਮਾਂ ਵਾਪਸ ਕਾਬੁਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਈ 2009 ਵਿੱਚ, ਰੇਡੀਓ ਫਰੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਅਫਗਾਨ ਚੈਪਟਰ ਦੁਆਰਾ ਹੋਨਯਾਰ ਨੂੰ ‘ਪਰਸਨ ਆਫ਼ ਦਿ ਈਅਰ’ ਚੁਣਿਆ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਨਮਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਨਾਮ ਬਣਾਇਆ |
ਹੋਨਰਯਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੁਸਲਿਮ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ’ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ। ਮੇਰੇ ਸਹਿਕਰਮੀ ਅਤੇ ਦੋਸਤ ਕਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਟੈਕਸਟ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ,ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂ? ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਹਾਂ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੱਸਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਯਾਦ ਕਰਦੀ ਹਾਂ |ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ’ਮੈਂ’ਤੁਸੀਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਹਨ | ਮੈਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਾਂਗੀ |