ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਮੋਬਾਈਲ ਚਾਰਜਰ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਦਾਅਵਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਫੈਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਲੋਕ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ! ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਮੋਬਾਈਲ ਫ਼ੋਨ ਅਤੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਚਾਰਜਰ ਹੋਣ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਵਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਬਹਿਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਵਾਇਰਲ ਦਾਅਵੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਸੱਚਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਹਾਂ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਚਾਰਜਰ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫ਼ੋਨ ਜੁੜਿਆ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਕਰੰਟ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ “ਵੈਂਪਾਇਰ ਪਾਵਰ” ਜਾਂ “ਸਟੈਂਡਬਾਈ ਪਾਵਰ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਔਸਤਨ ਇੱਕ ਚਾਰਜਰ 0.1 ਤੋਂ 0.5 ਵਾਟ ਪਾਵਰ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚਾਰਜਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਮਹੀਨਾ ਚਾਲੂ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਹ ਲਗਭਗ 1 ਤੋਂ 2 ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਚਾਰਜਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਡਿਵਾਈਸ ਲਗਾਤਾਰ ਚਾਲੂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬਿਜਲੀ ਬਿੱਲ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਵੀ ਸਵਾਲ ਹੈ।
ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਉਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਆਦਤ ਅੱਗ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਵੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਚਾਰਜਰ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਲੱਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜੋਖਮ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਣੇ ਜਾਂ ਸਸਤੇ ਚਾਰਜਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕੀ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਬੇਲੋੜੇ ਖਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸੌਖਾ ਹੱਲ ਹੈ – ਚਾਰਜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰਜਰ ਨੂੰ ਅਨਪਲੱਗ ਕਰੋ। ਇਹ ਆਦਤ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡਾ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਬਿੱਲ ਘਟਾਏਗੀ ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਏਗੀ।
ਦਾਅਵਾ ਸੱਚ ਹੈ, ਪਰ ਡਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਦਾਅਵਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਫਵਾਹ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਘਬਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਹਾਂ, ਚਾਰਜਰ ਕੁਝ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਖਪਤ ਇੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਸਿਕ ਬਜਟ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕੇ। ਫਿਰ ਵੀ, ਇੱਕ ਸੁਚੇਤ ਖਪਤਕਾਰ ਬਣਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਆਦਤ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਸਹੀ ਕਦਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।